نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه اصفهان

2 کارشناس ارشد مدیریت ورزشی، دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر ارتباط استاد ـ دانشجو بر انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلیِ تربیت بدنی و علوم ورزشی بود. محدودة مطالعاتی پژوهش، استان اصفهان و جامعة آماریِ آن، تمام دانشجویان مشغول به تحصیل در مقاطع تحصیلات تکمیلیِ رشتة تربیت بدنی و علوم ورزشی (934=N) بود. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعیین (274=n) و دانشجویان به‌صورت تصادفی ـ طبقه‌ای گزینش شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات پیرامون متغیر ارتباط استاد ـ دانشجو از پرسشنامة عابدینی و همکاران (1391)، برای جمع‌آوری اطلاعات پیرامون متغیر انگیزش تحصیلی از پرسشنامة هرمانس (1987) و برای جمع‌آوری اطلاعات پیرامون متغیر خودکارآمدیِ پژوهشی از پرسشنامة گراوند و همکاران (1392) استفاده شد که روایی محتوایی و صوری آنها بر اساس نظرات استادان مدیریت ورزشی، و پایایی آنها بر اساس آلفای کرونباخ تأیید شد. برای تحلیل داده‌ها از مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار لیزرل 80/8 استفاده گردید که نتایج نشان داد ارتباط استاد ـ دانشجو با ضریب 45/0 بر خودکارآمدی پژوهشی و با ضریب 36/0 بر انگیزش تحصیلی دانشجویانِ تحصیلات تکمیلیِ تربیت بدنی و علوم ورزشی اثرگذار است. همچنین، انگیزش تحصیلی نیز با ضریب 51/0 به طور معنی‌دار بر روی خودکارآمدی پژوهشی اثرگذار است. بر این اساس می‌توان گفت با بهبود روابط و تعاملات استادان و دانشجویانِ رشتة تربیت بدنی، انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی پژوهشی این دانشجویان به سطح بالاتری ارتقا پیدا خواهد کرد و در نتیجه، وضعیت مناسب‌تری برای پژوهش و تحصیل آنها فراهم می‌آید.

کلیدواژه‌ها

1. بهمن‌آبادی، سمیه و حسین کارشکی. «اعتباریابی پرسشنامه علاقه‌مندی به پژوهش دانشجویان (RIQ): سنجه عملکرد آموزش پژوهش در دانشگاه‌ها». چهارمین همایش ملی آموزش؛ 27 و 28 اردیبهشت1391؛ دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی: 1-9.
2. رضائیان، محسن، محمد زارع‌بیدکی، مرضیه باختر و محبوبه هادی‌مقدم. «بررسی خودکارآمدی پژوهشی در دانشجویان دورة کاروزی رشتة پزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در سال 1392». مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 1394؛ 14(2): 111-124.
3. Gillet N, Vallerand R J, Andre M, Lafreniere K. Intrinsic and extrinsicschool motivation as a function of age: the mediating role of autonomy suppor. Social Psychology Education. 2012; 15: 77-95.
4. Ozder H, Motorcan A. An Analysis of Teacher Candidates’ Academic Motivation Levels with Respect to Several Variables. British Journal of Arts and Social Sciences. 2013; 15: 42-53.
5. کیافر، مریم‌سادات، حسین کارشکی و فرح هاشمی. «نقش باورهای امید و خوش‌بینی در پیش‌بینی انگیزش تحصیلی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی و علوم پزشکی مشهد»، مجله آموزش در علوم پزشکی. 1393؛14(6): 517-526.
6. Alt D. College students’ academic motivation, media engagement and fear of missing out. Computers in Human Behavior. 2015; 49: 111-119.
7. Karatas H, Erden M. Academic Motivation: Gender, Domain and Grade Differences. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 2014; 143: 708-715.
8. Chen K C, Jang S G. Motivation in online learning: Testing a model ofself-determinationtheory. Computersin Human Behavior. 2010; 26: 741-752.
9. واحدی، شهرام، خلیل اسماعیل‌پور، وحید زمان‌زاده و افسانه عطایی‌زاده. «نیمرخ‌های انگیزش تحصیلی دانشجویان پرستاری و ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی: رویکرد فردمحور». فصلنامه افق پرستاری. 1391؛1(1): 36-46.
10. Akomolafe M J, Ogunmakin A O, Fasooto G M. The Role of Academic Self-Efficacy, Academic Motivation and Academic Self- Concept in Predicting Secondary School Students’ Academic Performance. Journal of Educational and Social Research. 2013; 3(2). 335-342.
11. مهرعلی‌زاده، سمیرا، عابدین وکیلی و سید مصطفی پورحسینی. «دیدگاه استادان دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی سمنان به پژوهش و تحقیقات دانشجویی»، مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد. 1390؛6(1): 11-16.
12. Ashrafi‑Rizi H, Soleimanzade Najafi N, Kazempour Z, Taheri B. Research self‑efficacy among students of Isfahan University of Medical Sciences. Journal of Education and Health Promotion. 2015; 4(26):1-5.
13. اتقیا، ناهید. «بررسی کیفیت دوره‌های تحصیلات تکمیلی رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی در دانشگاه‌های دولتی کشور از دیدگاه دانشجویان، اعضای هیئت علمی و مدیران این دوره‌ها». مطالعات مدیریت ورزشی. 1391؛ 16: 13-36.
14. صالحی، منیره. عوامل مؤثر بر خودکارآمدی و انگیزش پژوهشی دانشجویان بر اساس نظریه شناختی ـ اجتماعی بندورا. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد: 1390.
15. Glenn W L, Vaccaro N. Doctoral Counselor Education Students’ Levels of Research Self-Efficacy, Perceptions of the Research Training Environment, and Interest in Research. Counselor Education & Supervision. 2011; 50:243-258.
16. صالحی، منیره، حسین کارشکی، محمدرضا آهنچیان و حسین کریمی‌مونقی. «اعتباریابی مقیاس خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های علوم پزشکی و فردوسی مشهد». مجله آموزش در علوم پزشکی. 1391؛ 12(6): 396-409.
17. Baltes B, Hoffrnan-Kipp P, Lynn L, Weltzer-Ward L. Students' research self-efficacy during online doctoral research Courses. Contemporary Issues in Education Research. 2010; 3(3): 51-57.
18. بهرامی، هادی و مهرنوش عباسیان‌فرد. «بررسی رابطه خودکارآمدی با انگیزه پیشرفت در دانش‌آموزان دختر دورة پیش‌دانشگاهی شهر تهران، سال تحصیلی 89-1388». فصلنامه آموزشی، تحلیلی و اطلاع‌رسانی مشاور مدرسه. 1389؛ 6(1): 3-7.
19. مقیمیان، مریم و طیبه کریمی. «ارتباط صفات شخصیت و انگیزش تحصیلی در دانشجویان پرستاری». نشریه مرکز تحقیقات مراقبتهای پرستاری دانشگاه علوم پزشکی تهران. 1391؛ 25(75): 9-20.
20. حائری‌زاده، سیدعلی، احمدرضا اصغرپور ماسوله، محسن نوغانی و سید علیرضا میرانوری. «بررسی تأثیر روابط اجتماعی استاد دانشجو بر موفقیت تحصیلی دانشجویان»، مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. 1389؛ 6: 27-53.
21. Suzic R, Dabic T, Cirkovic I. Student-Teacher Communication in University Teaching. Sino-US English Teaching. 2013; 10(1): 65-71.
22. بهادر، حمیدالله، اکبر فرجی‌ارمکی، راهب قربانی و الهام دهقانی. «عوامل مؤثر در برقراری ارتباط بین استاد و دانشجو: دیدگاه دانشجویان پزشکی مقطع علوم پایه»، راهبردهای آموزش در علوم پزشکی. 1392؛6(4): 195-200.
23. Abedini M, Abassi A, Mortazavi F, Bijari B. The effective factors on the communication between students and faculty members from student’s prospective in Birjand University of Medical Sciences. Social and Behavioral Sciences. 2013; 83: 94-98.
24. قانعی‌راد، محمدامین. «نقش تعاملات دانشجویان و استادان در تکوین سرمایه اجتماعی دانشگاهی». مجلة جامعه‌شناسی ایران: 1385؛ 7(1): 3-29.
25. گراوند، هوشنگ، حسین کارشکی و محمدرضا آهنچیان. «نقش عوامل اجتماعی و محیط آموزشی ـ پژوهشی دانشگاه بر خودکارآمدی پژوهشی و عملکرد آموزشی پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد». مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی: 1392؛ 8(4): 32-46.
26. Arefi M, Naghebzadeh M. The Relation between Academic Self-Concept and Academic Motivation and Its Effect on Academic Achievement. Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences. 2014; 4(4): 3225-3230.
29. Lev E L, Kolassa J, Bakken L L. Faculty mentors’ and students’ perceptions of students’ researchself-efficacy. Nurse Educ Today. 2010; 30(2): 169-174.
30. یوسفی، علیرضا، غلامرضا قاسمی و سمانه فیروزنیا. «ارتباط انگیزش تحصیلی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان». مجله آموزش در علوم پزشکی. 1388؛ 9(1): 79-85.
31. عابدینی، محمدرضا، علی عباسی، فتحیه مرتضوی و بیتا بیجاری. «عوامل مؤثر در برقراری ارتباط بین دانشجو و استاد از دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند». مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی. 1391؛ 12(6): 439-447.
32. یاژن، سعید، محمدرضا توکلی‌فر، سجاد ترابی‌سلامی، محمدعلی یعقوبی‌فر و احسان صفاری. «شناسایی عوامل مؤثر در برقراری ارتباط مؤثر بین دانشجو و استاد از دیدگاه دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی سبزوار سال 1392». فصلنامه کمیته تحقیقات دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سبزوار: 1393؛ 19(3): 69-78.
33. Hermans H J M. A Questionnaire Measure of Achievement Motivation. Journal of Applied Psychology. 1970; 54(4): 353-363.
34. اکبری، بهمن. «روایی و اعتبار آزمون انگیزش پیشرفت هرمنس بر روی دانش‌آموزان دورة متوسطه استان گیلان». دانش و پژوهش در علوم تربیتی: 1386؛ 16: 73-96.
35. ابوالقاسمی، شهنام. «هنجاریابی آزمون انگیزش پیشرفت بر روی دانش‌آموزان راهنمایی شهرستان تنکابن». انتشارات معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن؛ 1381: 21.
36. نوحی، سیما؛ سید مرتضی حسینی، حمید رخساری‌زاده، امین صبوری و غلامحسین علیشری. «بررسی انگیزش پیشرفت و رابطه آن با موفقیت تحصیلی در دانشجویان رشته‌های پزشکی». پرستاری و خدمات درمانی دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله (عج). 1391؛ 14(3): 200-204.
37. عبدالملکی، جمال‌و زهرا رشیدی. مدل‌یابی معادلات ساختاری (لیزرل به زبان ساده). تهران: جامعه شناسان؛ 1391: 51.
38. کرابی، سمانه، سعیده حسینی، حسن ناعمی، فاطمه کرابی و محمدحسن رخشابی. «بررسی عوامل مؤثر بر گرایش دانشجویان به انجام پژوهش در دانشگاه علوم پزشکی سبزوار در سال 1391». فصلنامه کمیته تحقیقات دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سبزوار: 1391؛26(3 و 4): 9-17.