نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه تربیت بدنی، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران
2 استادیار گروه تربیت بدنی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
3 دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
4 دانشجوی دکتری مدیریت، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
5 گروه تربیت بدنی، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران
چکیده
هدف از تحقیق حاضر بررسی مدل انتقال زمینهای نقش تربیتبدنی در مدراس بر انگیزش و رفتار فعالیتبدنی نوجوانان بود. روش تحقیق از نوع توصیفی-همبستگی بود که به روش مقطعی انجام شد. آزمودنیهای تحقیق شامل 513 نوجوان پسر و دختر تشکیل بودند که به-صورت نمونهگیری دردرسترس انتخاب شدند. متغیرهای اصلی تحقیق شامل متغیرهای مربوط به نظریۀ خودتعیینگری (شامل حمایت خودمختاری ادراکشده، انگیزش درونی در کلاس تربیت بدنی، و انگیزش درونی در اوقات فراغت)، و متغیرهای مربوط به نظریۀ رفتار برنامهریزیشده (شامل نگرش، هنجارهای ذهنی، و کنترل رفتاری ادراکشده)، تمایل به فعالیت بدنی، و رفتار فعالیت بدنی بودند. داده-های تحقیق با استفاده از پرسشنامه های استاندارد گردآوری شدند. برای تحلیل آماری دادهها از آزمون همبستگی و روش معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که حمایت خودمختاری ادراکشده با انگیزش درونی در کلاس تربیتبدنی ارتباط معناداری داشته و متعاقباً انگیزش درونی ایجاد شده در محیط ورزش تربیت بدنی در مدرسه به انگیزش درونی برای انجام فعالیتبدنی در اوقات فراغت منتقل شده است. همچنین، نتایج نشان داد که انگیزش درونی در اوقات فراغت با مولفههای نظریۀ رفتار برنامهریزیشده ارتباط معناداری دارند. بهعلاوه، مولفههای نظریۀ رفتار برنامهریزیشده (به جز نگرش) با تمایل به فعالیتبدنی ارتباط معناداری دارند. درنهایت، تمایل به فعالیتبدنی با بروز رفتار فعالیت بدنی ارتباط معناداری داشت. این نتایج از مدل انتقال زمینهای حمایت می کند و نشاندهنده اهمیت محیط تربیتبدنی در مدرسه برای ایجاد انگیزه برای انجام فعالیتبدنی در زمان اوقات فراغت می باشد. این نتایج میتواند برای معلمین تربیتبدنی و مربیان ورزش از اهمیت زیادی برخوردار باشد.
کلیدواژهها
موضوعات
- Aizen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior & Human Decision Process, 50: 179-211.
- Ajzen, I. (2002). Perceived behavioral control, self-efficacy, locus of control, and the theory of planned behavior. Journal of Applied Social Psychology, 32: 665-683.
- Ajzen, I. (2015). The theory of planned behavior is alive and well, and not ready to retire. Health Psychology Review, 9(2): 131-137.
- Baard, P.P., Deci, E.L., & Ryan, R.M. (2004). Intrinsic need satisfaction: A motivational basis of performance and well-being in two work settings. Journal of Applied Social Psychology, 34: 2045-2068.
- Baddou, I., et al. (2018). Objectively measured physical activity and sedentary time among children and adolescents in Morocco: a cross sectional study. BioMed Research International. 2018: 8949757.
- Deci, E.L. & Ryan, R.M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. New York: Plenum Press.
- Deci, E.L., & Ryan, R.M. (2000). What and why of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11(4): 227-268.
- Fairclough, S.J., & Stratton, G. (2005). ‘Physical education makes you fit and healthy’. Physical Education’s contribution to young people’s physical activity levels. Health Education Research, 20: 14-23.
- Ghahraman M, Ghadiri F, Bahram A. (2019). Effects of Teacher Centered and Mastery Motivational Climate Approach On the physical activity level of girls under 8 years old in Shahrekord. Research on Educational Sport, 7(17): 101-20. (Persian).
- Hagger, M.S., Chatzisarantis, N.L.D. (2016). The trans-contextual model of autonomous motivation in education: Conceptual and empirical issues and meta-analysis. Review of Educational Research, 86(2): 360-470.
- Hagger, M.S., Chatzisarantis, N.L.D., Culverhouse, T., & Biddle, S.J.H. (2003). The process by which perceived autonomy support in physical education promote leisure-time physical activity intentions and behavior: A trans-contextual model. Journal of Educational Psychology, 95: 784-795.
- Hagger, M.S., Chatzisarantis, N.L.D., & Harris, J. (2006). The process by which relative autonomous motivation affects intentional behavior: Comparing effects across dieting and exercise behaviors. Motivation and Emotion, 30: 306-320.
- Hagger, M.S., et al. (2005). Perceived autonomy support in physical education and leisure time physical activity: A cross-cultural evaluation of the trans-contextual model. Journal of Educational Psychology, 97(3): 376-390.
- Hakim, A., Khashei, N., Latifi, S.M., DarrehGhaedi, F. Evaluation of daily physical activity in adolescents of 14-20 years old in Ahvaz in 2016. (2017). Journal of Pediatric Nursing, 3(3): 1-8. (In Persian).
- Hosseinzadeh, K., Niknami, S.H., & Heidarnia, A. (2016). Examining children's physical activity with self-report tools and comparing it with reporting parent tools. Journal of Health, 6 (3): 304-312. (In Persian)
- Huhtiniemi, M., Sääkslahti, A., Watt, A., & Jaakkola, T. (2019). Associations among basic psychological needs, motivation and enjoyment within finnish physical education students. Journal of Sports Science & Medicine, 18, 239-247.
- Kalajas-Tilga, H., Koka, A., Hein, V., Tilga, H., and Raudsepp, L. (2020).
Motivational processes in physical education and objectively measured physical
activity among adolescents. Journal of Sport & Health Science, 9, 462-471. - Knowles, A., Wallhead, T.L., Readdy, T. (2018). Exploring the synergy between sport education and in-school sport participation. Journal of Teaching in Physical Education, 37: 113-122.
- Lahart, I., Darcy, P., Gidlow, C., & Calogiuri, G. (2019). The effects of green exercise on physical and mental wellbeing: A systematic review. International Journal of Environmental Research & Public Health, 16(8): 1352.
- LeeWhite, R., et al. (2018). Domain specific physical activity and affective wellbeing among adolescents: an observational study of the moderating roles of autonomous and controlled motivation. International Journal of Behavioral Nutrition & Physical Activity, 15: 87.
- Loghmani, M., Gholidahaneh, M., Hassannejad, M. (2019). The Effect of Physical Educator's Teaching Styles on Student's Goal Orientation. Research on Educational Sport, 6(15): 53-72. (Persian).
- Malm, C., Jakobsson, J., & Isaksson, A. (2019). Physical activity and sports-related health benefits: A review with insight into the public health of Sweden. Sports, 7(5): 127.
- Mohammadi Sanavi, H., Mohammadzadeh, H., Behzadnia, B. (2019). Effect of Need-Supportive Environment on Sport Performance of Primary School Students. Research on Educational Sport, 7(17): 329-52. (Persian).
- Pelletier, L.G., Rocchi, M.A., Vallerand, R.J., Deci, E.L., & Ryan, R.M. (2013). Validation of the revised sport motivation scale (SMS-II). Psychology of Sport and Exercise, 14: 329-341.
- Riso, E., et al. (2016). Objectively measured physical activity levels and sedentary time in 7-9-year-old Estonian schoolchildren: Independent associations with body composition parameters. BMC Public Health, 16: 346.
- Ryan, R.M. & Deci, E.L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25: 54-67.
- Ryan, R.M., & Deci, E.L. (2019). Brick by brick: The origins, development, and future of self-determination theory. In A. J. Elliot (Ed.), Advances in motivation science (Vol 6, pp. 111-156). Cambridge, MA: Elsevier Inc.
- Ryan, R.M. & Deci, E.L. (2002). Overview of self-determination theory: An organismic dialectical perspective. In E. L. Deci & R. M. Ryan (Eds.), Handbook of self-determination research (pp. 3-33).
- Ryan, R.M., Bradshaw, E.L., & Deci, E.L. (2019). A history of human motivation theories in psychology. In R. J. Sternberg & W. E. Pickren, (pp. 391-411). UK: Cambridge University Press.
- Sánchez-Oliva, D., Mouratidis, A., Leo, F.M., Chamorro, J.L., Pulido, J.J., García-Calvo, T. (2020). Understanding physical activity intentions in physical education context: A multi-level analysis from the self-determination theory. International Journal of Environmental Research & Public Health, 17, 799.
- Schwartz, J., Rhodes, R., Bredin, S., Oh, P., & Warburton, D. (2019). Effectiveness of approaches to increase physical activity behavior to prevent chronic disease in adults: A brief commentary. Journal of Clinical Medicine, 8(3): 295.
- Su, Y.L., & Reeve, J. (2011). A meta-analysis of the effectiveness of intervention programs designed to support autonomy. Educational Psychology Review, 23: 159-188.
- Vansteenkiste, M., Ryan, R.M., Soenens, B. (2020). Basic psychological need theory: Advancements, critical themes, and future directions. Motivation & Emotion, 44: 1-31.
- Wilson, W.J., Case, L.K., Yun, J., Robles, K.P., & Willoughby, R.T. (2015). Contribution of physical education to physical activity of children. Paper presented at the 2015 SHAPE America National Convention and & Expo. Seattle, WA, U.S.A.